25 juni 2019

Wie neemt er deel aan de sociale verkiezingen 2020?

Tijdens de sociale verkiezingen worden personeelsafgevaardigden voor het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) en/of de Ondernemingsraad (OR) verkozen. Wie er mag kiezen en wie er verkozen kan worden, is hieronder uitvoerig uitgelegd.

Wie heeft stemrecht?

De kiezer:

  • moet verbonden zijn met de onderneming door een arbeids- of een leerovereenkomst. Ook de stagiairs mogen kiezers zijn.
  • moet drie maanden ononderbroken anciënniteit hebben op de dag van de verkiezingen.
  • mag een andere nationaliteit dan de Belgische hebben.

Wie kan zich kandidaat stellen?

Een kandidaat:

  • moet verbonden zijn met de onderneming door een arbeids- of een leerovereenkomst. Ook de stagiairs zijn verkiesbaar.
  • moet behoren tot de werknemerscategorie waarvoor de kandidaat zijn kandidatuur indient
  • moet 6 maanden ononderbroken anciënniteit hebben op de dag van de verkiezingen (of 9 maanden onderbroken anciënniteit in het voorafgaand burgerlijk jaar).
  • mag een andere nationaliteit dan de Belgische hebben.

Ontslagbescherming

De bescherming begint met terugwerkende kracht nog voor bekend is wie zich kandidaat stelt. De beschermingsperiode begint 30 dagen voor de dag waarop de verkiezingsdatum wordt aangeplakt (Y-30).

De ontslagbescherming van de kandidaten begint te lopen 65 dagen vóór de werkgever van hun kandidatuur op de hoogte is. Dit wordt de 'verdoken beschermingsperiode' genoemd.

De kandidatuur van een werknemer die werd ingediend na zijn ontslag tijdens de verdoken beschermingsperiode zet het beschermingsmechanisme in beweging. In de praktijk komt dit erop neer dat een door de werkgever betekend ontslag door de betrokken werknemer kan worden verijdeld door zich kandidaat te stellen voor de verkiezingen.

Een werknemer die kandidaat is en wordt ontslagen, terwijl de werkgever geen weet heeft van zijn kandidatuur, heeft 30 dagen vanaf de indiening van de kandidatenlijsten de tijd om zijn re-integratie in de onderneming te vragen. Hierbij staat het de werkgever vrij dit te weigeren mits hij de beschermingsvergoedingen betaalt. Bij gebrek aan dergelijk verzoek binnen de vermelde termijn is aan de werknemer geen enkele beschermingsvergoeding verschuldigd.

Weigert de werknemer een re-integratie, dan moet de werkgever een beschermingsvergoeding betalen. Die vergoeding bestaat uit een forfaitair gedeelte en uit een variabele toelage.

De forfaitaire vergoeding is gelijk aan het brutoloon van:

  • twee jaar als de werknemer minder dan tien jaar anciënniteit heeft in uw onderneming;
  • drie jaar voor een anciënniteit tussen tien en twintig jaar;
  • vier jaar voor een anciënniteit van twintig jaar of meer.

Digitaliseren van het verkiezingsproces

Beetje bij beetje wordt tijdens het verkiezingsproces gewerkt aan de digitalisering. Zo worden de documenten niet langer per aangetekende brief naar de vakbonden opgestuurd. Dit kan via een online platform van FOD Werk, Arbeid en Sociaal Overleg.

Het ziet er evenwel niet naar uit dat de werknemers in 2020 al via hun computer op hun werkplek zullen kunnen stemmen. Het laatste uur van de stembureaus heeft dus (nog) niet geslagen. Maar er is wel te verwachten dat de inzet van webapplicaties zal worden uitgebreid, met name voor elektronische communicatie en mededelingen.

Voor meer info over de procedure van sociale verkiezingen, kan u zich altijd wenden tot één van onze medewerkers. Wij helpen u graag deskundig verder.